Ustawa dotycząca powołania Kredytu na Start miała też wprowadzić w życie portal DOM. W założeniu będzie to miejsce, gdzie każdy mógłby sprawdzić ceny transakcyjne mieszkań w swojej okolicy. Aktualnie planowane jest rozdzielenie tych projektów. Kredyt #naStart wzbudza kontrowersje, ale uruchomienie bazy jest uznawane za bardzo potrzebne i wręcz wyczekiwane.
Walka o przejrzystość rynku
Rozdzielenie obu projektów może przyspieszyć pracę nad nimi i doprowadzić do szybszego uruchomienia bazy, na którą czeka wielu inwestorów. Jej istnienie zwiększy przejrzystość rynku i umożliwi dostęp do ważnych danych dla osób zainteresowanych zakupem mieszkania. W bazie mają znaleźć się informacje nie tylko o cenach transakcyjnych, ale też lokalizacji czy metrażu mieszkania.
Dzięki temu proces porównywania i szukania najlepszej oferty z pewnością będzie prostszy. Na polskim rynku istnieje duży rozdźwięk między stawkami ofertowymi i transakcyjnymi. Ceny pojawiające się w ogłoszeniach są pilnie śledzone przez portale informacyjne i specjalistów branży nieruchomości. O stawkach, które pojawiają się w aktach notarialnych, dowiadujemy się ze znacznym opóźnieniem. Utrudnia to realną ocenę sytuacji na rynku i pozwala na sztuczne pompowanie cen.
Kiedy powstanie baza?
O uruchomieniu tej bardzo potrzebnej bazy mówił już poprzedni rząd, jednak ówczesny parlament nie zdążył uchwalić niezbędnych przepisów. Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracowało w tym czasie nad pomysłem, ale jak wspominaliśmy potrzebne przepisy znalazły się w ustawie mówiącej o Kredycie na Start. Dziś, gdy jego losy są niepewne, wpływa to również na opóźnienia we wprowadzeniu bazy. Program pomocy dla kredytobiorców jest mocno krytykowany i jeśli wejdzie w życie, to dopiero w 2025 roku. Czy ten sam los czeka bazę cen transakcyjnych? Autorzy projektu są zgodni. Nie powinno się przesuwać w czasie wprowadzenia w życie tych ważnych przepisów. Dlaczego? Ponieważ wpłyną one na lepszą ochronę inwestorów prywatnych i pomogą w kompleksowych analizach rynku.
Obecnie wiemy, że choć prace nad tą ważną bazą się przeciągają, Ministerstwo Rozwoju i Technologii wciąż zajmuje się projektem przepisów dotyczących utworzenia Portalu Danych o Obrocie Mieszkań (Portalu DOM). W ostatnich tygodniach był on konsultowany i opiniowany w ramach procedury legislacyjnej. Rozdzielenie obu projektów jest dziś kwestią czasu. Realny termin uruchomienia bazy jest zależny od tempa prac nad przepisami i dalszych ich konsultacji.
Wiadomo już, że zgodnie z opublikowanym projektem prowadzeniem portalu zajmuje się Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który prowadzi już Ewidencję Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego (EDFG). Dane w nim zebrane z pewnością przynajmniej po części będą mogły zasilić bazę DOM. Dodatkowych informacji dostarczy Krajowa Administracja Skarbowa, która gromadzi dane o transakcjach kupna i sprzedaży nieruchomości. Kwestie źródeł informacji, z jakich będzie czerpać baza, są bardzo ważne. Aby jej funkcjonowanie miało sens, muszą być regularnie aktualizowane.
