Społeczne agencje najmu (SAN) działają obecnie w 12 polskich miastach. Można je spotkać w dużych ośrodkach miejskich takich jak Poznań czy Wrocław, ale także w niewielkich miejscowościach. Samorządowcy widzą w nich ogromny potencjał. SAN-y mają szansę zwiększyć pulę dzierżawionych mieszkań dzięki przeprowadzaniu remontów i wprowadzaniu ich na rynek najmu. To również doskonałe narzędzie do tego, by dać drugie życie pustostanom. Wszystko to jest obecnie bardzo potrzebne sektorowi mieszkalnemu, w którym wciąż brakuje nieruchomości mieszkalnych.
Czy SAN uratuje polski rynek nieruchomości?
Zainteresowanie Społecznymi Agencjami Najmu na szczeblu samorządowym rośnie. Coraz więcej miast ma w planach stworzenie tego modelu zarządzania lokalami mieszkalnymi. Nic dziwnego. Dzięki SAN-om można remontować i wprowadzać na rynek lokale, których gminy nie mogą zagospodarować same. Samorządy mogą podpisywać umowy z operatorami prowadzącymi SAN od 2021. Rolę zarządców nieruchomości w tym pustostanów przejąć wtedy może spółka gminna, fundacja, spółdzielnia socjalna lub stowarzyszenie. Jak to działa w praktyce? Społeczna agencja najmu dzierżawi lokale mieszkalne od ich właścicieli. Mogą to być zarówno osoby prywatne, jak i władze miasta. Dzięki umowie zyskują oni pewność, że mieszkania pozostaną w dobrym stanie technicznym i będą użytkowane na stabilnych zasadach z gwarancją terminowej zapłaty czynszu.
Operatorzy SAN-ów zazwyczaj wynajmują nieruchomości osobom w trudniejszej sytuacji życiowej. Jest to cenne, ponieważ ludzie ci najczęściej nie mogą pozwolić sobie na zakup własnego lokum lub najem po rynkowych cenach. Społeczne agencje najmu działają w 12 miastach między innymi we Wrocławiu, Poznaniu, Tarnowie, Dąbrowie Górniczej, Żyrardowie, Będzinie, Mońkach i Bielawie. Jak wspominaliśmy, zainteresowanie tym rozwiązaniem rośnie. Świadczy o tym duża frekwencja podczas szkoleń dotyczących tworzenia i prowadzenia SAN-ów.
Cenne dofinansowania dla SAN-ów
W ramach unijnego Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS) w kwietniu 2023 ogłoszono ważny konkurs. Dzięki wsparciu można było uzyskać dofinansowanie do działalności w ramach SAN. W naborze mogły brać udział istniejące już agencje. Droga ta była też otwarta dla gmin, które w przyszłości chciałyby mieć u siebie SAN i przyjęły już odpowiednią uchwałę. Taką deklarację złożyło między innymi miasto Kraków. Co ważne dofinansowanie z europejskiego funduszu FERS można przeznaczyć przede wszystkim na usługi społeczne realizowane w ramach SAN. Pieniądze na prace remontowe agencjom może zapewnić wsparcie z Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Instytucja ta prowadzi Fundusz Dopłat przeznaczony między innymi na ten cel.
Wszystkie te formy pomocy mają duże znaczenie, ponieważ SAN-y mogą przyczynić się również do ustabilizowania sytuacji w sektorze najmu. Obecnie większość wynajmowanych mieszkań pozostaje w rękach prywatnych. Część tego zasobu pozostaje poza rynkiem bo niektórzy właściciele mieszkań boją się udostępniać je lokatorom. SAN jako zarządca niesie korzyści obu stronom. Zwiększa poczucie bezpieczeństwa rentierów, a lokatorom zapewnia bardziej stabilne i bezpieczne warunki najmu.
