Wielu wynajmujących często długo poszukuje odpowiednich najemców. W obecnych czasach można bowiem trafić na nieuczciwych lokatorów, którzy mogą przysporzyć wielu kłopotów właścicielowi mieszkania. Gdy najemca nie płaci za użytkowanie nieruchomości, łamie inne postanowienia umowy najmu oraz nie zamierza się wyprowadzić z zajmowanego mieszkania, wynajmujący w teorii może takiego nieuczciwego lokatora eksmitować. Kogo i na jakich zasadach można eksmitować? Czy najemcę można eksmitować na bruk? Jak wygląda proces eksmisji i ile może on potrwać?
Pozew o eksmisję
Gdy nieuczciwy lokator mimo próśb nie chce opuścić mieszkania, wynajmującemu nie pozostaje nic innego, jak złożenie pozwu o eksmisję. Składa się go w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania lokatora. Powinien zawierać wskazanie, jakiego lokalu dotyczy i żądanie, by pozwany opróżnił lokal z należących do niego rzeczy, opuścił ten lokal i wydał go właścicielowi. W uzasadnieniu należy opisać okoliczności powstania sporu wraz z działaniami, jakie zostały do tej pory podjęte przez obie strony. Gdy zapadanie wyrok prawomocny, należy wystąpić jeszcze do sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Klauzula wykonalności jest specjalnym potwierdzeniem, iż wyrok nadaje się do egzekucji komorniczej. Jeśli najemca uchyla się od wydanego nakazu opuszczenia lokalu mieszkalnego, mogą zostać zastosowane wobec niego środki przymusu potrzebne do egzekucji wyroku przy wsparciu policji. W praktyce jednak przepis ten można nazwać martwym, gdyż od 2005 roku w Polsce nie wykonuje się eksmisji „na bruk”. Komornik może bowiem wyegzekwować wyrok sądu jedynie w przypadku zapewnienia skazanemu na eksmisję lokalu socjalnego bądź pomieszczenia zastępczego. Warto przy tym wspomnieć, że tego typu pomieszczenia musi spełniać warunki określone w ustawie. Wskazuje się tam, iż lokal zastępczy musi mieć dostęp do wody, WC, światła oraz możliwość gotowania, a jego powierzchnia musi wynosić co najmniej 5 mkw./os. W związku z trudnościami w znalezieniu tego typu lokali, taka eksmisja może w praktyce nastąpić nawet po kilku latach od zapadnięcia wyroku.
Czy każdemu trzeba zagwarantować lokum po eksmisji?
Prawdą jest, że nie każdy eksmitowany lokator otrzymuje zastępcze lokum. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa do pomieszczenia tymczasowego nie ma:
- Najemca, który wcześniej zawarł umowę najmu okazjonalnego lub instytucjonalnego;
- Dłużnik tracący prawo do tymczasowego pomieszczenia;
- Osoba eksmitowana z powodu stosowania przemocy w rodzinie, uciążliwego zachowania wobec sąsiadów lub zajęcia pustostanu.
Wyżej wymienione przypadki, w których eksmitowany nie posiada prawa do pomieszczenia tymczasowego wskazywane są czasem właśnie jako przykłady dalszego wykonywania eksmisji na bruk. W praktyce osoby te są bowiem eksmitowane do noclegowni lub schroniska dla osób bezdomnych i właśnie to wzbudza kontrowersje wśród niektórych grup. Z drugiej zaś strony inni zwracają uwagę na fakt, iż państwo nie powinno przecież zapewniać lokalu zastępczego m.in. osobie, która została wyeksmitowana z powodu przemocy domowej.