Mimo zapowiedzi zniesienia obowiązku meldunkowego, rząd ostatecznie nie zdecydował się na wprowadzenie takiej zmiany. Meldowanie się na pobyt stały i czasowy powyżej trzech miesięcy jest więc nadal obowiązkowe.
Co to jest obowiązek meldunkowy?
Obowiązek meldunkowy polega na wskazaniu we właściwym urzędzie swojego obecnego miejsca pobytu. Dotyczy to pobytu stałego lub czasowego powyżej 3 miesięcy. Obowiązek taki spoczywa na obywatelach polskich, ale również na cudzoziemcach, którzy przebywają na terenie RP dłużej niż wskazany okres. Osoby dorosłe meldują się samodzielnie, dzieci i osoby ubezwłasnowolnione są meldowane przez rodziców, opiekunów prawnych lub ustawowych.
Głównym celem wprowadzenia takiego obowiązku było przede wszystkim prowadzenie urzędowej ewidencji odnośnie miejsca przebywania poszczególnych osób, ale także grup w określonym obszarze, np. na terenie danego miasta. Z uwagi na obecnie dużą mobilność Polaków oraz częstą zmianę miejsca pobytu, forsowano pomysł, aby obowiązek ten znieść.
Czy obowiązek meldunkowy został zniesiony?
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie zdecydowało się jednak na ten krok, uzasadniając swoją decyzję koniecznością realizacji zadań z zakresu zabezpieczenia społecznego (świadczeń emerytalnych i rentowych), planowania obwodów szkolnych, referendów lokalnych, czy działaniami związanymi z bezpieczeństwem publicznym.
W związku z tym istniejący obowiązek meldunkowy obejmuje:
- konieczność zameldowania się w miejscu pobytu stałego lub pobytu czasowego powyżej 30 dni,
- obowiązek wymeldowania się miejsca stałego lub czasowego pobytu,
- zgłoszenie wyjazdu za granicę z zamiarem stałego pobytu, a także pobytu tymczasowego powyżej 60 dni, oraz powrotu do Polski.
Można mieć wyłącznie jedno miejsce pobytu stałego i pobytu czasowego. Gdy chcemy wskazać nowy adres miejsca pobytu i zameldować się pod nim, konieczne jest najpierw wymeldowanie się z dotychczasowego. Obecnie można to zrobić podczas jednej wizyty w urzędzie. Zameldować należy się najpóźniej w terminie 30 dni od przybycia do nowego miejsca pobytu. Dokonuje się tego albo we właściwym urzędzie gminy, albo przez internet za pośrednictwem platformy ePUAP.
Adres miejsca pobytu musi zostać odpowiednio udokumentowany, należy wykazać posiadanie tytułu prawnego do lokalu, np. umową najmu lub kupna nieruchomości. Można to udowodnić również orzeczeniem sądu lub decyzją administracyjną. Zameldowanie oraz wmeldowanie są bezpłatne, płaci się jedynie za wydanie zaświadczenia (17 zł).
Przepisy nie przewidują żadnych sankcji za niedopełnienie obowiązku meldunkowego. Może to jednak rodzić w praktyce pewne utrudnienia. Adres zameldowania zostanie sprawdzony w sytuacji:
- rejestracji do Powiatowego Urzędu Pracy – jest to możliwe wyłącznie w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zameldowania,
- przy rekrutacji dzieci do przedszkola, czy szkoły,
- przy wyborach samorządowych,
- gdy będziemy chcieli skorzystać z pomocy Powiatowego Rzecznik Praw Konsumentów, ponieważ działa on wyłącznie w obszarze właściwości urzędu, więc pomaga osobom zamieszkałym i zameldowanym na jego terenie.
Możliwe jest również wymeldowanie kogoś, np. w sytuacji gdy dana osoba nie mieszka od dawna pod wskazanym adresem. W tym celu składa się odpowiedni wniosek do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
