Zapaść na rynku mieszkaniowym i hipotecznym spędza sen z powiek deweloperom i bankom już od wielu miesięcy. Według przedstawicieli obu tych sektorów pogarszająca się sytuacja na rynku budownictwa mieszkaniowego jest ściśle związana właśnie ze spadkiem zdolności kredytowej potencjalnych nabywców nieruchomości. W związku z tym wystosowali apel do KNF o rozważenie możliwości poluzowania Rekomendacji S – nakazującej bankom badanie, czy osoba wnioskująca o kredyt byłaby w stanie obsłużyć pożyczkę przy stopie referencyjnej wyższej o 5% od stopy bieżącej. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego odniósł się do tych postulatów i już dziś wiemy, że obniżenia bufora 5% dla kredytów hipotecznych na razie nie planuje.
Według KNF postulaty deweloperów „brzmią niepokojąco”
UKNF wyrażając swoje stanowisko w tej sprawie podkreślił, iż formułowane postulaty firm deweloperskich czy banków dotyczące poluzowania zasad badania zdolności kredytowej Polaków w imię zwiększenia dostępności do kredytów hipotecznych „brzmią niepokojąco” i przypominają te z czasów, kiedy kredytobiorcom oferowano pożyczkę we frankach szwajcarskich. Wtedy KNF również próbował ograniczyć ryzyko związane z tymi produktami, a działania te także nazywano krzywdzącymi młodych ludzi, którzy pragnęli nabyć własne mieszkanie. KNF podkreśla przy tym jednak, iż negatywne skutki tamtych wydarzeń odczuwa się do dziś. Odpowiadając na apel deweloperom KNF podkreśliła, iż celem Rekomendacji S nie jest sterowanie popytem i podażą na rynku kredytów czy budownictwa mieszkaniowego, ale zapewnienie stabilności sektora finansowego oraz jego bezpieczeństwa. Obecna sytuacja na rynku jedynie utwierdza Urząd, iż nadal należy zachowywać ostrożność, również w kwestii zadłużania się konsumentów. W związku z tym postulaty deweloperów ocenia jako nieuzasadnione oraz mogące wprowadzać opinię publiczną w błąd.
UKNF wytknął marże deweloperom
W swojej odpowiedzi Urząd podkreślił również, że na rynek mieszkaniowy w pierwszej kolejności wpływ mają ceny mieszkań. Ponadto wpływa na niego także m.in. podaż, ceny energii czy ceny i dostępność materiałów budowlanych, jak i polityka marżowa deweloperów. W komunikacie Urząd wytknął deweloperom, że „jeśli rzeczywiście kierują się realną troską o dostępność mieszkań dla młodych Polaków, mają w tym zakresie możliwość dostosowania własnej polityki marżowej.” Według danych Urzędu średnia rentowność brutto sektora deweloperskiego na sprzedaży za 2021 r. wyniosła 31%, a za I połowę roku 2022 – 29,4%. Dane opracowano na podstawie wyników podmiotów notowanych na rynku regulowanym oraz w Alternatywnym Systemie Obrotu, tj. 13 spółek z rynku regulowanego oraz 2 z NewConnect.
UKNF trzyma rękę na pulsie
W komunikacie podkreślono, że Urząd jest przekonany o słuszności swoich decyzji czy rekomendacji. KNF stale monitoruje bowiem ryzyko związane z udzielaniem kredytów na zakup nieruchomości, kształtując swoją politykę tak, aby parametry zapewniały stabilność i bezpieczeństwo sektora finansowego w Polsce.
