Mieszkania na wynajem stają się coraz popularniejszą formą lokowania pieniędzy, a przy odpowiednim zarządzaniu inwestycja taka może przynieść nawet 5-8% zysku w skali roku. Ważne przy tym, aby zadbać o wszystkie formalności.
Najem zwykły
Najczęściej stosowaną formą umowy jest najem zwykły, czyli umowa zawarta między wynajmującym a najemcą, na czas określony lub nieokreślony, która nie wymaga notarialnego potwierdzenia. Wynajmujący powinien taką umowę zgłosić w urzędzie skarbowym, ponieważ uzyskuje na jej podstawie dochód. Umowa taka, mimo iż nie ma żadnej szczególnej formy (może być również zawarta ustanie), jest dla stron wiążąca. Jednak dla własnego bezpieczeństwa, a także na wypadek konieczności udowodnienia przed sądem faktu jej istnienia, najlepiej jest zawrzeć ją na piśmie.
Umowa taka powinna zawierać zapisy dotyczące stron ich dane osobiste i adresowe, dane dotyczące samego mieszkania, a także informacje odnośnie ceny, czasu obowiązywania umowy oraz ewentualnej kaucji. Forma taka jest wygodna dla właścicieli mieszkań, którzy wynajmują je na krótki termin, np. turystom. Z drugiej strony niesie pewne ryzyko związane z wynajmem, mianowicie w przypadku gdyby najemcy nie chcieli dobrowolnie opuścić lokalu po zakończeniu najmu, jego właściciel musiałby przejść długą drogę sądową by otrzymać prawomocny wyrok, na podstawie którego może skierować wniosek do komornika o przeprowadzenie eksmisji.
Najem okazjonalny
Alternatywą, z jakiej może skorzystać wynajmujący, aby takiej sytuacji uniknąć, jest zawarcie umowy najmu okazjonalnego. Jest to forma szczególna, sporządzona przez notariusza, do której dołączone jest oświadczenie najemcy o dobrowolnym poddaniu się egzekucji. Najemca musi również podać dodatkowy adres, pod który będzie mógł się wyprowadzić po zakończeniu umowy najmu. W tej sytuacji, jeśli lokator nie będzie chciał dobrowolnie opuścić lokalu, jego właściciel może wystąpić do sądu o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności. Forma ta znacznie przyspiesza ewentualną procedurę eksmisyjną. Dodatkowo w tym wypadku sąd nie orzeka o przyznaniu najemcy lokalu zastępczego, co ma miejsce w przypadku zwykłej umowy najmu i często przedłuża eksmisję o kilka miesięcy, ponieważ ilość takich lokali w gminach jest ograniczona.
To rozwiązanie nie jest jednak wygodne w przypadku najmu krótkoterminowego, ponieważ zawieranie każdej umowy wiązałoby się z wizytą u notariusza i dodatkowymi kosztami z tego tytułu. Jest to więc wyjście lepsze dla umów długoterminowych, w praktyce przy najmie krótkoterminowym stosuje się umowy najmu zwykłego.