Rząd w końcu zaproponował konkretną pomoc dla osób, które chcą kupić mieszkanie lub dom. Kilka mechanizmów nakierowanych na mieszkaniówkę będzie wbudowane w założenia programu Polski Ład. Jego założenia ogłoszono 15 maja i wywołały one wiele emocji. M.in. ożywione dyskusje wzbudza to, w jaki sposób rządzący chcą wesprzeć młode osoby oraz wielodzietne rodziny planujące zakup mieszkania.
W obrębie Nowego Polskiego Ładu będą trzy mechanizmy wspierające osoby kupujące własne M:
- gwarancja wkładu własnego,
- dofinansowanie kredytu,
- bon mieszkaniowy.
Należy pamiętać, iż rząd ogłosił program w bardzo ogólnym kształcie. Zostały podane niektóre szczegóły, jednak tak naprawdę nie wiadomo, czy nie ulegną one zmianie. Prace legislacyjne będą trwały w tym roku, a wdrożenia zmian można się spodziewać w roku przyszłym. Tak więc na wsparcie w zakupie mieszkania można liczyć najszybciej w 2022.
Czy nowy rządowy program będzie skuteczniejszy niż ledwo funkcjonujące Mieszkanie Plus? Jest on kompletnie inaczej skonstruowany. O ile w Mieszkaniu Plus rząd chce dostarczać na rynek więcej mieszkań, to w ramach Nowego Polskiego Ładu pomoc ma trafić do kupujących, dając im możliwość samodzielnego nabycia mieszkania.
Pierwsza forma wsparcia, o której najgłośniej było jeszcze przed 15 maja, to gwarancja wkładu własnego. Mechanizm ten wywołał wiele nieporozumień, ponieważ był utożsamiany z dopłatami. Jednak rząd nie zamierza tutaj wykładać żadnych środków, a jedynie je gwarantować. Co to oznacza? Że osoba bez wkładu własnego dostanie kredyt na 100% wartości mieszkania, przy czym rząd wystąpi wobec banku jako gwarant ewentualnej spłaty tego wkładu własnego, w sytuacji, gdy kredytobiorcy powinie się noga. Gwarancje mają dotyczyć maksymalnie kwoty 100 tysięcy złotych lub 40% wartości mieszkania.
Jak widać to rozwiązanie ma pewne wady, ponieważ kredyt na 100% oznacza wyższą ratę. Do tego niewykluczone, iż banki udzielając takich kredytów będą stosowały inną marżę. Nie można też zapominać, że nie zmienia to zdolności kredytowej – klient nadal będzie musiał ją posiadać. Co jest dobrą informacją, z punktu widzenia gospodarki, ponieważ kredyty udzielane niewypłacalnym osobom nigdy nie prowadzą do niczego dobrego.
Kolejny mechanizm wsparcia mieszkaniówki w ramach Nowego Polskiego Ładu jest już bardziej klasyczny – to dopłaty do kredytu (rodzinny bon mieszkaniowy). Adresowany jest do rodzin wielodzietnych (od 3 dzieci). Wysokość dopłaty zależy od liczby dzieci i rośnie z każdym kolejnym, aż do pułapu 160 tysięcy złotych. Co istotne – dzieci mogą się pojawiać już po nabyciu nieruchomości. Dzięki temu rodzina będzie mogła nadpłacić kredyt i zmniejszyć comiesięczne obciążenie budżetu spłacaną ratą. Bon będzie można przeznaczyć na nabycie domu lub mieszkania lub wybudowanie domu, także w sytuacji, gdy rodzina dotychczas już dysponowała mieszkaniem.
Wspomina się też o społecznych bonach mieszkaniowych. Tam pomoc ma trafić do osób, które nie mają swojego mieszkania, ale chcą je kupić. Ze wsparciem bonu będą mogły skorzystać z oferty Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej albo spółdzielni mieszkaniowej. Co istotne beneficjentem tego bonu będzie mógł zostać nawet singiel, chociaż w jego przypadku wsparcie będzie symboliczne (5 tys. zł). Poza tym na społeczny bon mieszkaniowy będą mogły liczyć rodziny z jednym (25 tys. zł) oraz z dwojgiem dzieci (40 tys. zł).
