Umowa użyczenia stosowana bywa czasem zamiast umowy najmu, o ile strony chcą uregulować sposób korzystania z nieruchomości, i o ile nie jest to umowa mająca przynosić właścicielowi nieruchomości jakiś dochód. Jednak między tymi stosunkami prawnymi zachodzą znaczące różnice. Na podstawie umowy użyczenia właściciel nieruchomości, czyli użyczający, zezwala biorącemu na bezpłatne używanie rzeczy. Umowa taka może zostać zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony i ze swej natury jest nieodpłatna. Jednak biorący do używania zobowiązany jest do pokrywania zwykłych kosztów używania rzeczy oraz utrzymywania jej w stanie niepogorszonym. Biorący pokrywa więc koszty związane z eksploatacją nieruchomości, tj. zużycia wody i prądu, wywozu śmieci i nieczystości, podatku od nieruchomości, ubezpieczenia, a także koszty niezbędnych, drobnych napraw.
Jeśli kwestia ta nie została uregulowana w umowie, korzystanie z rzeczy musi się odbywać zgodnie z jej charakterem i przeznaczeniem. Bez zgody właściciela biorący nie może jej oddać do używania osobie trzeciej. Jest on również odpowiedzialny za przypadkowe uszkodzenie lub utratę rzeczy jeśli używa jej w sposób niezgodny z umową, przeznaczeniem lub właściwościami nieruchomości, lub gdy powierza ją osobie trzeciej bez zgody użyczającego.
Umowa użyczenia wygasa wraz z upływem terminu na jaki została podpisana, gdy biorący zrobił z niej użytek zgodny z postanowieniami umowy, lub gdy minął czas gdy taki użytek mógł zrobić. Użyczający ma jednak prawo żądać zwrotu nieruchomości w każdym momencie, jeśli biorący używa jej w sposób niezgodny z umową, jej właściwościami lub przeznaczeniem, gdy oddał rzecz do używania osobie trzeciej bez uzyskania uprzedniej zgody właściciela, lub gdy rzecz jest użyczającemu potrzebna z przyczyn, których nie dało się przewidzieć w momencie zawierania przez strony umowy. Istnieje wyjątek od zasady, że biorący nie może oddać nieruchomości w użytkowanie osobie trzeciej. Jest to bowiem dopuszczalne w sytuacji, w której został do tego zmuszony niezależnymi od niego okolicznościami.
Przedawnienie roszczeń z tytułu umowy użyczenia następuje po upływie roku od dnia, w którym nieruchomość została użyczającemu zwrócona przez biorącego.
