W Polsce nadal większość osób chce mieszkać we własnym mieszkaniu lub domu. Na rynku nieruchomości mieszkalnych dominuje własność (posiadanie lub dążenie do wejścia w posiadanie). Tymczasem na zachodzie Europy coraz popularniejszy jest najem. A wraz ze wzrostem jego popularności pojawiają się również nowe formy udostępniania lokali mieszkalnych. Jedną z nich jest abonament.
Wolnoć Tomku w swoim domku
W Polsce posiadanie własnego lokalu mieszkalnego jest wyznacznikiem statusu społecznego. Wynajem jest postrzegany raczej jako opcja dla tych, którym nie poszło lub są na początku kariery zawodowej (ew. jest to rozwiązanie tymczasowe). Stoi to w sprzeczności z tym, że w bogatych społeczeństwach Europy Zachodniej najem jest dużo popularniejszy. Za naszą zachodnią granicą, w Niemczech, odsetek wynajmowanych mieszkań wynosi aż 40%. Rekordzistami są Szwajcarzy, ponieważ ponad połowa z nich wybiera najem zamiast posiadania. Jak to wypada w zestawieniu z Polską? Różnica jest ogromna – u nas aż 80% osób mieszka we własnym mieszkaniu lub domu!
Jednak także u nas widać zmiany – popularność najmu mieszkań rośnie. Ma to związek z wieloma innymi procesami, takimi jak chociażby presja na coraz większą mobilność zawodową. Do tego koszt zakupu własnego lokum zaczyna przekraczać możliwości osób nawet o dosyć stabilnej sytuacji zawodowej. To może skłaniać do tego, aby zamiast starać się o kredyt, zdecydować się na najem.
Mieszkanie jak Netflix
Z tego względu, że na Zachodzie rynek wynajmu jest dużo bardziej rozwinięty, można podpatrywać obecne tam trendy i z dużym prawdopodobieństwem zakładać, iż z czasem pojawią się one także u nas. Jednym z nich jest najem instytucjonalny. W Polsce mieszkanie wynajmuje się zazwyczaj od osoby prywatnej. Czasami jest to ktoś, kto posiada kilka lub kilkanaście lokali, jednak nadal występuje jako niewyspecjalizowany podmiot, a nie firma zajmująca się wynajmem.
Wybór firmy to przede wszystkim bezpieczeństwo i stabilność. W takiej sytuacji umowa najmu jest podpisywana z profesjonalnym podmiotem, co do którego łatwo dojść swoich roszczeń. Poza tym wyspecjalizowanie w wynajmie i duży zasób lokali dają gwarancję, iż lokator nie otrzyma z dnia na dzień wypowiedzenia, do czego często dochodzi w przypadku mieszkań będących własnością osób prywatnych. W przypadku instytucji wywiązywanie się z zapisów umowy, a więc m.in. terminowe płacenie czynszu, zapewnia spokój i przewidywalność najmu.
Zasób lokali mieszkalnych na wynajem będących własnością instytucjonalną rośnie także w Polsce. Szczególnie w ostatnich latach widać tu bardzo dynamiczne zmiany. Szacuje się, że obecnie jest to już lekko ponad 8% całego zasobu mieszkaniowego. Tego typu inwestorzy coraz częściej wykupują całe pakiety mieszkań w nowych inwestycjach, tworząc atrakcyjne lokalizacje pod wynajem.
Opłacając wynajem, w niektórych firmach (tych, które posiadają duże zasoby), można też liczyć na bardzo elastyczną formę udostępniania lokali. Mówi się o opłacaniu “abonamentu” i firma nie przypisuje lokatora na stałe do jednego mieszkania. Jeśli musi się on przeprowadzić, bo np. zmienił miejsce zatrudnienia, może poszukać mieszkania danej firmy w bardziej dogodnej lokalizacji i przeprowadzić się tam, nadal pozostając w ramach tego samego abonamentu. Jest to ciekawe, elastyczne rozwiązanie, które może się sprawdzić w dużych miastach, z rozwiniętym rynkiem pracy i dużą rotacją pracowników.