Podatek od nieruchomości uzależniony jest od wielkości mieszkania i opłacany raz w roku przez właścicieli nieruchomości. Podatek od czynności cywilnoprawnych obowiązuje m.in. w przypadku kupna nieruchomości, a PIT płacony jest od zysków z jej sprzedaży. Niewiele osób wie jednak, że zasiedzenie nieruchomości również wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku.
W przeszłości instytucja prawna, jaką jest zasiedzenie nieruchomości, pozwoliła na uregulowanie często skomplikowanych stosunków własnościowych na obszarach wiejskich. Okoliczności zasiedzenia mogą być bardzo różne i związane na przykład z nieprawidłowym poprowadzeniem ogrodzeń wokół działek. Z zasiedzeniem mamy do czynienia w sytuacji, gdy posiadacz nieruchomości nie jest jej właścicielem, ale korzysta z niej i włada jak właściciel oraz wypełnia jego obowiązki, czyli na przykład opłaca czynsz i inne rachunki. Może wówczas, po upływie określonego czasu, nabyć prawo własności z tytułu użytkowania nieruchomości.
Zgodnie z kodeksem cywilnym rozróżnia się dwa terminy zasiedzenia nieruchomości. Mowa o posiadaczu samoistnym w dobrej lub złej wierze. Od tego zależy po ilu latach nieprzerwanego posiadania, możliwe będzie zasiedzenie nieruchomości. W przypadku dobrej wiary, czyli sytuacji, gdy dana osoba jest przekonana, że posiada prawo własności, pomimo że w świetle prawa jest inaczej, okres nieprzerwanego użytkowania wynosić musi 20 lat. W przypadku złej wiary jest o 10 lat dłuższy. Tę drugą sytuację trzeba jednak samoistnemu posiadaczowi udowodnić. W obydwu przypadkach nowy właściciel ma jednak obowiązek zapłacenia podatku.
Wysokość podatku od zasiedzenia wynosi 7 proc. podstawy opodatkowania. Podatek ten należy opłacić, ale też odpowiednio udokumentować. Ponieważ ten obowiązek podatkowy wynika z ustawy o podatku od spadku i darowizn, przepisy PIT nie mają tutaj zastosowania, a więc w deklaracji PIT tego zdarzenia nie się uwzględnia. Do złożenia zeznania podatkowego służy w tym przypadku specjalny formularz SD-3. Należy go złożyć w odpowiednim Urzędzie Skarbowym w ciągu miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. Zasiedzenie stwierdzane jest przez sąd, a więc obowiązek podatkowy nie powstaje automatycznie po 20 lub 30 latach samoistnego posiadania nieruchomości, a dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu o stwierdzeniu zasiedzenia.
Podstawę opodatkowania stanowi odpowiednio skorygowana wartość nabytej nieruchomości. Przepisy dają możliwość wyłączenia z niej wartości budynku, który wybudowany został wcześniej przez nowego właściciela, a więc podatek płacony może być jedynie od wartości gruntu, na którym znajduje się nieruchomość. Ponadto nakłady dotyczące danej nieruchomości, które poniesione zostały przez nabywcę, również mogą zostać odjęte od podstawy opodatkowania. Wartość nieruchomości ustala się na podstawie cen rynkowych aktualnych w dniu powstania obowiązku podatkowego oraz według jej stanu z dnia nabycia, czyli w tym przypadku zasiedzenia.
