UOKiK opublikował założenia nowelizacji ustawy deweloperskiej. Ma ona znacznie wpłynąć na bezpieczeństwo finansowe nabywców mieszkań i domów. Zakłada m.in. obowiązkowe ubezpieczenie otwartych Mieszkaniowych Rachunków Powierniczych, zmiany w przepływie pieniędzy i zabezpieczenia na wypadek bankructwa dewelopera.
Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, czyli tzw. ustawa deweloperska, obowiązuje od 2011 roku. Zdaniem Urzędu Kontroli Konkurencji i Konsumentów wymaga ona kilku poprawek, dlatego też sam opracował założenia nowelizacji ustawy, na mocy której nabywcy nieruchomości będą mieli zapewnione większe poczucie bezpieczeństwa i ochrony. Celem zmian jest głównie ograniczenie ryzyka związanego z zakupem mieszkania od dewelopera i ochrona wpłat na Mieszkaniowe Rachunki Powiernicze. Ustawa wprowadzi dodatkowe zabezpieczenia dla nabywców nowych mieszkań i domów w przypadku upadłości dewelopera czy niesfinalizowania przez niego budowy. Lepiej chronieni będą również nabywcy garaży oraz boksów rowerowych. Powyższe gwarancje obejmą także kupujących lokale użytkowe i gotowe mieszkania.
Koniec MRP bez zabezpieczeń
Jedną z zasadniczych zmian będą gwarancje dotyczące otwartych Mieszkaniowych Rachunków Powierniczych. Są to rachunki, na które nabywcy nowych mieszkań czy domów wpłacają pieniądze, a bank przekazuje je deweloperowi zgodnie z ustalonym harmonogramem. Nie są one w żaden sposób objęte gwarancjami bankowymi. Wg Marka Niechciała, prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów taki rachunek otwarty jest zbyt słabą ochroną dla klientów. Po planowanych zmianach wszystkie otwarte rachunki będą musiały być objęte gwarancją ubezpieczeniową albo bankową. Do tej pory nabywca wpłacał pieniądze za lokal, a bank przekazywał je deweloperowi w ratach, bez kontroli nad postępem prac. Bywało więc tak, że klient tracił część pieniędzy, które bank przekazał już deweloperowi, mimo że prace na budowie ustały. Natomiast po zmianach deweloper dostanie je dopiero po skończeniu inwestycji, czyli po przeniesieniu prawa własności mieszkań na klientów. Dodanie gwarancji lub ubezpieczenia do rachunku to ważna zmiana mająca na celu ochronę pieniędzy w przypadku bankructwa firmy deweloperskiej. W przypadku upadłości kupujący będzie mógł łatwiej dochodzić swoich roszczeń dotyczących zwrotu pieniędzy.
UOKiK proponuje również, by wpłaty kupujących mieszkania lub domy były skorelowane z postępami prac na ich budowie. Obowiązek skontrolowania, czy deweloper dysponuje prawem do terenu, czy otrzymał pozwolenie na daną budowę i czy obecnie nie jest objęty postępowaniem restrukturyzacyjnym lub upadłościowym będzie zadaniem banku.
Niewypłacalność banków
Kolejną zmianą ma być unormowanie praw i obowiązków stron w przypadku niewypłacalności banku. W takiej sytuacji po zmianach deweloper w ciągu 30 dni będzie musiał zawrzeć umowę o prowadzenie Mieszkaniowego Rachunku Powierniczego z innym bankiem i poinformować o tym swoich klientów.
Opłata w formie kaucji
Zmianie ulegną również reguły umowy rezerwacyjnej zawierane w sytuacji, gdy klienci ubiegają się o kredyt. Po nowelizacji opłata rezerwacyjna ma być formą kaucji i nie może przekroczyć 1 % ceny, a po zawarciu umowy z deweloperem ma być wliczona w poczet ceny za nieruchomość i trafić na Mieszkaniowy Rachunek Powierniczy.
